Il-Kummissjoni Ewropea llum adottat il-Pakkett tat-Tkabbir tagħha ta' kull sena li jipprovdi valutazzjoni dettaljata tas-sitwazzjoni attwali u l-progress li sar mill-Albanija, mill-Bożnija-Ħerzegovina, mill-Kosovo, mill-Montenegro, mill-Maċedonja ta' Fuq, mis-Serbja, mill-Georgia, mir-Repubblika tal-Moldova, mill-Ukrajna u mit-Turkija, dwar il-perkorsi rispettivi tagħhom lejn l-adeżjoni fl-Unjoni Ewropea. Il-valutazzjonijiet huma akkumpanjati minn rakkomandazzjonijiet u gwida dwar il-prijoritajiet ta' riforma.
It-tkabbir huwa opportunità storika kemm għall-pajjiżi li jkunu se jaderixxu kif ukoll għall-Istati Membri attwali u għall-UE kollha kemm hi. Hemm vantaġġi soċjoekonomiċi, politiċi u ta' sigurtà sinifikanti f'Unjoni akbar u aktar b'saħħitha.
Il-President tal-Kummissjoni Ewropea, Ursula von der Leyen, qalet: “Il-kuntest ġeopolitiku mimli tensjoni jagħmilha aktar pressanti minn qatt qabel li nikkompletaw ir-riunifikazzjoni tal-kontinent tagħna, skont l-istess valuri tad-demokrazija u l-istat tad-dritt. F'dawn l-aħħar snin diġà ħadna passi kbar lejn l-integrazzjoni ta' Stati Membri ġodda. U t-tkabbir se jibqa' prijorità ewlenija tal-Kummissjoni l-ġdida”.
Il-proċess tat-tkabbir ikompli jkun ibbażat fuq il-mertu u jiddependi fuq il-progress oġġettiv magħmul minn kull wieħed mis-sħab. Dan jeħtieġ determinazzjoni biex jiġu implimentati riformi irriversibbli fl-oqsma kollha tal-liġi tal-UE, b'enfasi speċjali fejn jidħlu l-prinċipji fundamentali tal-proċess tat-tkabbir. Id-demokrazija, l-istat tad-dritt u l-valuri fundamentali se jkomplu jkunu l-pedamenti tal-politika tat-tkabbir tal-UE. Is-sħubija fl-UE tibqa' għażla strateġika.
Il-proċess tat-tkabbir kiseb momentum ġdid matul l-2023 u l-2024. Il-ġabra tal-elementi fundamentali nfetħet mal-Albanija fil-15 ta' Ottubru 2024. In-negozjati tal-adeżjoni mal-Ukrajna u l-Moldova nfetħu waqt l-ewwel konferenzi intergovernattivi f'Ġunju 2024. Wara li laħaq il-punti ta' riferiment interim fejn jidħlu l-kapitoli dwar l-istat tad-dritt, il-Montenegro jinsab fi triqtu biex jagħlaq proviżorjament aktar kapitoli ta' negozjar. F'Marzu 2024, il-Kunsill Ewropew iddeċieda li jiftaħ in-negozjati tal-adeżjoni mal-Bożnija-Ħerzegovina. Dan il-proċess ta' skrinjar tlesta kemm mal-Albanija kif ukoll mal-Maċedonja ta' Fuq fi tmiem l-2023.
F'Ġunju 2024, il-konferenza intergovernattiva kkonfermat li l-Montenegro b'mod ġenerali ssodisfa l-punti ta' riferiment interim fejn jidħlu l-kapitoli 23 u 24 dwar l-istat tad-dritt, li jipprovdi l-opportunità li wieħed jipproċedi bl-għeluq proviżorju ta' aktar kapitoli jekk jiġu ssodisfati l-kundizzjonijiet. Fil-qasam tal-istat tad-dritt u tal-ġudikatura huwa meħtieġ aktar progress.
Il-Kummissjoni tisħaq fuq il-valutazzjoni tagħha li s-Serbja teknikament issodisfat il-parametri referenzjarji biex tiftaħ il-ġabra 3 (Kompetittività u tkabbir inklużiv). Fis-sena li ġejja, is-Serbja mistennija tħaffef il-ħidma fuq l-implimentazzjoni tar-riformi relatati mal-adeżjoni mal-UE b'mod ġenerali, b'enfasi partikolari fuq il-parametri referenzjarji interim tal-istat tad-dritt kif ukoll tiżgura ambjent verament abilitanti għas-soċjetà ċivili u l-media, filwaqt li tagħmel sforzi kredibbli biex tagħlaq id-diżinformazzjoni u l-manipulazzjoni tal-informazzjoni minn barranin.
Fir-rigward tal-Albanija, il-Kummissjoni tilqa' l-ftuħ tan-negozjati dwar il-ġabra tal-elementi fundamentali fit-tieni konferenza intergovernattiva li saret fil-15 ta' Ottubru 2024. Huwa kruċjali għall-awtoritajiet li jintensifikaw aktar il-pass tar-riformi orjentati lejn l-UE, b'mod partikolari fejn jidħol l-istat tad-dritt, il-konsolidazzjoni tar-rekord dwar l-infurzar tal-liġi, il-ġlieda effettiva kontra l-korruzzjoni u l-kriminalità organizzata, u l-promozzjoni tad-drittijiet fundamentali, inkluż il-libertà tal-media, id-drittijiet tal-proprjetà, u l-minoranzi.
Fil-każ tal-Maċedonja ta' Fuq, il-pajjiż jeħtieġ li jkompli jwettaq l-implimentazzjoni tar-riformi relatati mal-UE, b'mod partikolari taħt il-ġabra tal-elementi fundamentali, b'mod partikolari l-ġudikatura, il-ġlieda kontra l-korruzzjoni u l-kriminalità organizzata. Il-fiduċja fis-sistema ġudizzjarja jeħtieġ li tissaħħaħ. Is-sessjonijiet ta' eżami analitiku għas-sitt ġabriet kollha tal-acquis tal-UE tlestew f'Diċembru 2023.
Il-Bożnija-Ħerzegovina uriet li kisbet riżultati tanġibbli inkluż dwar il-ġestjoni tal-migrazzjoni, l-allinjament sħiħ mal-politika ta' sigurtà komuni u barranija tal-UE, kif ukoll billi għaddiet leġiżlazzjoni dwar l-integrità tal-ġudikatura, il-ġlieda kontra l-ħasil tal-flus u l-kunflitt ta' interess. F'Marzu 2024, il-Kunsill Ewropew iddeċieda li jiftaħ in-negozjati tal-adeżjoni mal-Bożnija-Ħerzegovina. Il-Kummissjoni qed tħejji l-qafas ta' negozjar bil-ħsieb li l-Kunsill jadottah fil-mument li jittieħdu l-passi rilevanti kollha stabbiliti fir-rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni ta' Ottubru 2022.
Il-Kosovo ppreżenta applikazzjoni għal sħubija fl-UE f'Diċembru 2022. Il-Kummissjoni tibqa' lesta li tħejji Opinjoni dwar l-applikazzjoni għall-adeżjoni tal-Kosovo hekk kif il-Kunsill jitlobha. Ġie rreġistrat progress fil-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata, u l-ambjent tan-negozju tjieb. Il-liberalizzazzjoni tal-viża għall-Kosovo daħlet fis-seħħ fl-1 ta' Jannar 2024. Jeħtieġ li l-Kosovo jintensifika l-isforzi tiegħu biex isaħħaħ l-istat tad-dritt u l-amministrazzjoni pubblika u li jipproteġi l-libertà tal-espressjoni.
Il-ftuħ tan-negozjati tal-adeżjoni mal-Ukrajna kien rikonoxximent importanti tad-determinazzjoni tal-Ukrajna li ssegwi r-riformi fit-triq tal-adeżjoni mal-UE. Wara l-ewwel konferenza intergovernattiva f'Ġunju 2024, l-eżami analitiku tal-acquis tal-UE (l-eżami analitiku) għamel progress bla xkiel. Bil-kundizzjoni li l-Ukrajna tissodisfa l-kundizzjonijiet kollha, il-Kummissjoni qed tistenna bil-ħerqa l-ftuħ tan-negozjati dwar il-ġabriet, li jibdew bil-prinċipji fundamentali, malajr kemm jista' jkun fl-2025.
Il-ftuħ tan-negozjati tal-adeżjoni kien rikonoxximent importanti tad-determinazzjoni tal-Moldova li ssegwi riformi fit-triq tal-adeżjoni mal-UE minkejja li qed tiffaċċja interferenza kontinwa mir-Russja u l-impatt tal-gwerra ta' aggressjoni tar-Russja kontra l-Ukrajna. Wara l-ewwel konferenza intergovernattiva f'Ġunju 2024, l-eżami analitiku tal-acquis tal-UE (l-eżami analitiku) għamel progress bla xkiel. Bil-kundizzjoni li l-Moldova tissodisfa l-kundizzjonijiet kollha, il-Kummissjoni qed tistenna bil-ħerqa l-ftuħ tan-negozjati dwar il-ġabriet, li jibdew bil-prinċipji fundamentali, malajr kemm jista' jkun fl-2025.
Filwaqt li f'Diċembru 2023 il-Kunsill Ewropew ta status ta' kandidat lill-Georgia, il-proċess tagħha ta' adeżjoni mal-UE de facto twaqqaf minħabba s-sensiela ta' azzjonijiet meħuda mill-gvern tal-Georgia mir-rebbiegħa tal-2024. Fis-26 ta' Ottubru 2024, iċ-ċittadini tal-Georgia vvutaw fl-elezzjonijiet parlamentari. Il-kostatazzjonijiet preliminari tal-Missjoni Internazzjonali ta' Osservazzjoni Elettorali konġunta mmexxija mill-Uffiċċju tal-OSKE għall-Istituzzjonijiet Demokratiċi u d-Drittijiet tal-Bniedem (OSKE/ODIHR, Office for Democratic Institutions and Human Rights) identifikaw diversi nuqqasijiet li seħħew f'ambjent mimli tensjoni u polarizzat ħafna. Id-dgħufijiet irrapportati jinkludu fost l-oħrajn l-emendi leġiżlattivi reċenti fil-proċess elettorali, imminar frekwenti tas-segretezza tal-vot, inkonsistenzi proċedurali, intimidazzjoni u pressjoni fuq il-votanti, li kollha kellhom impatt negattiv fuq il-fiduċja tal-pubbliku fil-proċess. Dawn il-kostatazzjonijiet preliminari jikkonfermaw il-ħtieġa għal riforma elettorali komprensiva li diġà ġiet enfasizzata f'rakkomandazzjonijiet ewlenin tal-passat.
It-Turkija hija pajjiż kandidat u sieħba ewlenija għall-Unjoni Ewropea. Madankollu, in-negozjati tal-adeżjoni mal-pajjiż ilhom wieqfa mill-2018, f'konformità mad-deċiżjoni tal-Kunsill. Għad hemm tħassib serju fl-oqsma tad-drittijiet fundamentali u l-istat tad-dritt, inkluża l-indipendenza tal-ġudikatura. Id-djalogu dwar l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali għadu parti integrali mir-relazzjoni bejn l-UE u t-Turkija. B'segwitu tal-gwida strateġika tal-Kunsill Ewropew ta' April 2024, ir-relazzjonijiet mat-Turkija kienu kkaratterizzati minn impenn mill-ġdid gradwali, u ttieħdu passi konkreti lejn skambji kostruttivi dwar kwistjonijiet ta' interess konġunt.
Il-passi li jmiss
Issa f'idejn il-Kunsill li jikkunsidra r-rakkomandazzjonijiet tal-lum tal-Kummissjoni u jieħu deċiżjonijiet dwar il-passi li jmiss fil-proċess tat-tkabbir.
Sfond
It-tkabbir tal-UE se jġib benefiċċji soċjoekonomiċi estensivi għall-membri attwali u futuri tagħha. Iż-żieda fl-għadd ta' konsumaturi fis-suq uniku se tipprovdi opportunitajiet kbar għan-negozji biex jespandu u jinnegozjaw b'mod aktar liberu. Sabiex ikun possibbli tkabbir sostenibbli fuq perjodu medju u jsir progress fl-issodisfar tal-kriterji ekonomiċi għas-sħubija fl-UE, huwa ta' importanza dejjem tikber li l-pajjiżi tat-tkabbir jaċċelleraw ir-riformi strutturali. Dan jinvolvi li jiġi żgurat li l-ekonomiji tas-suq ikunu qed jiffunzjonaw u li juru li kapaċi jlaħħqu mal-pressjoni kompetittiva u mal-forzi tas-suq fl-Unjoni Ewropea. Il-politiki ekonomiċi għandhom jappoġġaw ukoll għanijiet ambizzjużi taħt it-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali.
Għodod u strumenti ġodda qed jagħtu spinta lit-tkabbir soċjoekonomiku fil-pajjiżi sħab tagħna. Hekk kif il-proċess ta' adeżjoni qed jaċċellera, l-UE qed tressaq xi wħud mill-benefiċċji tas-suq uniku u qed tipprovdi aktar assistenza finanzjarja biex is-sħab tagħna jkunu jistgħu jintegraw u jankraw ruħhom gradwalment fl-UE. Minbarra l-Pjanijiet Ekonomiċi u ta' Investiment ta' suċċess, il-Pjan ta' Tkabbir għall-Balkani tal-Punent bil-Faċilità ta' Riforma u Tkabbir tiegħu ta' EUR 6 biljun u l-Faċilità għall-Ukrajna ta' EUR 50 biljun qed jinċentivaw ir-riformi, bil-ġustizzja u l-istat tad-dritt fil-qalba tagħhom. Bl-istess mod, fl-10 ta' Ottubru 2024, il-Kummissjoni ppreżentat il-Pjan ta' Tkabbir għall-Moldova bil-Faċilità ta' Riforma tar-Riforma tagħha ta' EUR 1.8 biljun biex tappoġġa r-riformi soċjoekonomiċi tagħha u tagħti spinta lill-investiment.
Għal Aktar Informazzjoni
Il-Komunikazzjoni tal-2024 dwar il-Politika tat-Tkabbir tal-UE
Skenda informattiva dwar il-proċess tal-adeżjoni mal-UE
Għal sejbiet u rakkomandazzjonijiet dettaljati dwar kull pajjiż, ara:
L-Albanija: Rapport; Skeda informattiva tal-pajjiż
Il-Bożnija-Ħerzegovina: Rapport; Skeda informattiva tal-pajjiż
Il-Kosovo: Rapport; Skeda informattiva tal-pajjiż
Il-Montenegro: Rapport; Skeda informattiva tal-pajjiż
Il-Maċedonja ta' Fuq: Rapport; Skeda informattiva tal-pajjiż
Is-Serbja: Rapport; Skeda informattiva tal-pajjiż
It-Turkija: Rapport; Skeda informattiva tal-pajjiż
L-Ukrajna: Rapport; Skeda informattiva tal-pajjiż
Il-Moldova: Rapport; Skeda informattiva tal-pajjiż
Il-Georgia: Rapport; Skeda informattiva tal-pajjiż
Kwotazzjoni(jiet)
Il-kuntest ġeopolitiku mimli tensjoni jagħmilha aktar pressanti minn qatt qabel li nikkompletaw ir-riunifikazzjoni tal-kontinent tagħna, skont l-istess valuri tad-demokrazija u l-istat tad-dritt. F’dawn l-aħħar snin diġà ħadna passi kbar lejn l-integrazzjoni ta’ Stati Membri ġodda. U t-tkabbir se jibqa’ prijorità ewlenija tal-Kummissjoni l-ġdida.
Ursula von der Leyen, il-President tal-Kummissjoni Ewropea
Dawn l-aħħar ħames snin kienu kkaratterizzati minn sfidi bla preċedent, li jixhdu l-importanza ta’ momentum ġdid għat-tkabbir tal-UE. U s-sħab tagħna ħadu dan bis-serjetà. Issa aktar minn qatt qabel, l-adeżjoni mal-UE hija għażla strateġika. L-allinjament mal-valuri tal-UE, ibda mill-istat tad-dritt, kif ukoll mal-Politika Estera u ta’ Sigurtà Komuni tal-UE hija l-aktar indikatur sinfikanti ta’ orjentazzjoni strateġika fil-kuntest ġeopolitiku l-ġdid. Permezz tal-proċess tagħna bbażat fuq il-mertu, qed nibnu flimkien Unjoni aktar b’saħħitha.
Ir-Rappreżentant Għoli/il-Viċi President Josep Borrell
“It-tkabbir jirrappreżenta investiment ġeostrateġiku fil-paċi, l-istabbiltà, is-sigurtà u t-tkabbir soċjoekonomiku fil-kontinent Ewropew tagħna. Il-Pakkett tat-Tkabbir ta’ kull sena tagħna jipprovdi valutazzjoni fattwali u ġusta tal-progress tas-sħab tagħna, flimkien ma’ gwida ċara, li tippermettilhom jidentifikaw fejn ir-riformi aċċellerati jistgħu jixprunaw il-progress tagħhom lejn is-sħubija fl-UE. Permezz tal-Pjani Ekonomiċi u ta’ Investiment iddedikati, tal-Faċilità għall-Ukrajna kif ukoll tal-Pjanijiet ta’ Tkabbir għall-Balkani tal-Punent u l-Moldova, stabbilejna għodod u strumenti addizzjonali biex ngħinu lill-pajjiżi jaċċelleraw il-konverġenza soċjoekonomika u l-isforzi ta’ riforma fit-triq tagħhom lejn l-UE.
Olivér Várhelyi, il-Kummissarju għall-Viċinat u t-Tkabbir
Dettalji
- Data tal-pubblikazzjoni
- 30 Ottubru 2024
- Awtur
- Direttorat Ġenerali għall-Viċinat u n-Negozjati għat-Tkabbir